1.Προηγμένα Θεραπευτικά Συστήματα
Χαρακτηριστικά μαθήματος

Τα προηγμένα θεραπευτικά συστήματα αναπτύσσονται σήμερα με βάση τις αρχές και μεθόδους της νανοτεχνολογίας (nanomedicines) και παρέχουν την δυνατότητα, μεταξύ άλλων, για εξατομικευμένη θεραπεία και για την ανάπτυξη συστημάτων που παρέχουν ταυτόχρονα διάγνωση και θεραπεία (theranostic systems). Στο μάθημα αυτό γίνεται αρχικά η παρουσίαση των αρχών και μεθόδων της ελεγχόμενης χορήγησης φαρμάκων και των τεχνικών ανάπτυξης και αξιολόγησης συστημάτων για την ελεγχόμενη χορήγηση και στην συνέχεια αναλύονται τύποι τέτοιων συστημάτων (νανοφαρμάκων) και οι θεραπευτικές τους εφαρμογές και δυνατότητες.

Εκπαιδευτικοί στόχοι

Με την επιτυχή ολοκλήρωση του μαθήματος οι φοιτητές θα έχουν:

1. Κατανοήσει την εφαρμογή προχωρημένων συστημάτων χορήγησης για εξατομικευμένη διάγνωση και θεραπεία
2. Γνωρίσει μεθόδους παραγωγής προχωρημένων συστημάτων χορήγησης θεραπευτικών και διαγνωστικών (απεικονιστικών) ουσιών
3. Γνωρίσει μεθόδους in vitro και in vivo αξιολόγησης προχωρημένων συστημάτων χορήγησης θεραπευτικών και διαγνωστικών (απεικονιστικών) ουσιών

Περιγραφή μαθήματος

Το μάθημα περιλαμβάνει 10 ενότητες, οι οποίες αναλύονται παρακάτω

• Συστήματα Ελεγχόμενης Χορήγησης Φαρμάκων: Θεωρία και Πρακτική
  Ορισμός, περιγραφή, και θεραπευτικά πλεονεκτήματα της ελεγχόμενης χορήγησης φαρμάκων (controlled drug delivery) σε σύγκριση με την συμβατική χορήγηση. Δυνατότητες εξατομικευμένης φαρμακοθεραπείας μέσω των συστημάτων ελεγχόμενης χορήγησης. Τύποι συστημάτων ελεγχόμενης χορήγησης. Μηχανισμοί ελεγχόμενης αποδέσμευσης. Επίδραση των φυσικοχημικών και κατασκευαστικών παραμέτρων στην ελεγχόμενη αποδέσμευση. Φαρμακοκινητική βάση της ελεγχόμενης αποδέσμευσης φαρμάκων.
• Νανοφάρμακα και οδοί χορήγησης
  Περιγραφή νανο-συστημάτων χορήγησης φαρμάκων (nanomedicines) για διαφορετικές οδούς χορήγησης (παρειακή, ρινική, οφθαλμική, διαδερμική χορήγηση) με ιδιαίτερη έμφαση σε λιπιδικούς πολυμερικούς και αργιλιοπυριτικούς νανοφορείς. Επίδραση της σύστασης των νανοφαρμάκων στον ρυθμό αποδέσμευσης του φαρμάκου και στην in vivo συμπεριφορά τους.
• Τεχνικές Χαρακτηρισμού προηγμένων συστημάτων χορήγησης
  Περιγραφή και ανάλυση της αρχής λειτουργίας τεχνικών χαρακτηρισμού των ιδιοτήτων των προηγμένων συστημάτων χορήγησης, όπως της μορφολογίας, της δομής και κρυσταλλικότητας, της αποτελεσματικότητας ενσωμάτωσης φαρμάκων και του ρυθμού απελευθέρωσης αυτών. Περιγραφή μεθόδων προσδιορισμού της φυσικοχημικής σταθερότητας των προηγμένων συστημάτων χορήγησης. Αναλύονται οι τεχνικές: Τεχνικές σκέδασης και περίθλασης ακτινοβολίας λέιζερ (Δυναμική σκέδαση φωτός (Dynamic Light Scattering, DLS), Ηλεκτροφορητική Σκέδαση Φωτός (Electrophoretic Light Scattering, ELS), Ηλεκτρονική μικροσκοπία σάρωσης (Scanning electron microscopes, SEM) και Διέλευσης (Transmission electron microscopes, TEM), Περίθλαση ακτίνων Χ (X-Ray Diffraction, XRD), Φθορισμός ακτίνων Χ (X-Ray Fluorescence, XRF), Διαφορική Θερμιδομετρία Σάρωσης (Differential Scanning Calorimetry, DSC), Θερμοσταθμική ανάλυση (Thermogravimetric Analysis, TGA).
• Τρισδιάστατη εκτύπωση, ηλεκτροϊνοποίηση, τεχνικές μικροροής: εφαρμογές στα προηγμένα συστήματα χορήγησης φαρμάκων και στην εξατομίκευση
  Περιγραφή διαφορετικών τεχνικών τρισδιάστατης εκτύπωσης, περιγραφή ηλεκτροϊνοποίησης και τεχνικών μικροροής με έμφαση στην παρασκευή λιπιδικών και πολυμερικών νανοφορέων. Χρήση των μεθόδων για την παρασκευή καινοτόμων και προηγμένων συστημάτων χορήγησης για εξατομικευμένη θεραπεία σε διαφορετικές πληθυσμιακές ομάδες.
• Νανο-Φαρμακολογία, προηγμένες θεραπείες και καινοτόμα εμβόλια
  Νανοφαρμακολογία, ορισμός και εφαρμογές νανοθεραπευτικών προϊόντων. Καινοτόμα και προηγμένα έκδοχα, αυτοοργάνωση βιοϋλικών και χαρακτηρισμός προηγμένων νανοδομών μεταφοράς φαρμάκων. Τοποκατευθυνόμενη θεραπεία, μηχανισμοί στόχευσης, κατηγορίες νανοδομών για εξατομικευμένη θεραπευτική. Σχεδιασμός, χαρακτηρισμός και στοχευμένη θεραπευτική με νανοθεραπευτικά προϊόντα, εγκριτικοί μηχανισμοί. Τεχνολογία των σύγχρονων μη-ιικών φορέων πρωτεϊνικών και γενετικών εμβολίων. Μελέτη των φύλλων οδηγιών χρήσης (case studies) νανοτεχνολογικών φαρμάκων και εμβολίων.
• Πεπτίδια αυτοσυναρμογής ως προηγμένα συστήματα χορήγησης φαρμάκων
  Περιγραφή μεθόδων σύνθεσης πεπτιδίων αυτοσυναρμογής. Νανοφάρμακα με βάση πεπτίδια αυτοσυναρμογής. Επίδραση των φυσικοχημικών ιδιοτήτων των πεπτιδίων αυτοσυναρμογής στο ρυθμό αποδέσμευσης δραστικών μορίων με έμφαση στην τοπική χορήγηση φαρμάκων.
• Αποκρινόμενα νανοφάρμακα και φυσικά μέσα σε συνδυαστικές, συνεργικές θεραπείες για την αποτελεσματική αντιμετώπιση μορφών καρκίνου
  Τα αποκρινόμενα νανοφάρμακα που ενισχύονται από φυσικές μεθόδους (ακτινοβολία, υπερήχους, εναλλασσόμενα μαγνητικά πεδία) ή ενισχύουν την δράση φυσικών μεθόδων όπως η ακτινοθεραπεία αντιπροσωπεύουν μια σημαντική προσέγγιση για τη βελτίωση της αποτελεσματικότητας της θεραπείας μορφών καρκίνου και οι συνδυαστικές αυτές θεραπείες παρουσιάζονται εδώ κριτικά.
• Πολυλειτουργικοί μαγνητικοί νανοφορείς για προχωρημένες συνδυαστικές τεχνικές απεικόνισης και θεραπείας
  Πλεονεκτήματα χρήσης μαγνητικών νανοσωματιδίων σε βιοϊατρικές εφαρμογές. Περιγραφή μαγνητικών ιδιοτήτων στην νανοκλίμακα. Επισκόπηση και σύγκριση συνθετικών μεθόδων για την παραγωγή μαγνητικών νανοσωματιδίων. Μέθοδοι επιφανειακής τροποποίησης για βελτιστοποίηση βιοσυμβατότητας και “stealth” ιδιοτήτων. Εφαρμογές μαγνητικών νανοσωματιδίων στην βιοϊατρική με τεχνικές απεικόνισης (πυρηνικός μαγνητικός συντονισμός (MRI), μαγνητική απεικόνιση σωματιδίων (Magnetic Particle Imaging), φωτοακουστική απεικόνιση (photoacoustic imaging) και θεραπείας (ελεγχόμενη χορήγηση φαρμάκων, μαγνητική στόχευση φαρμάκων (Magnetic drug Targeting), μαγνητική υπερθερμία και φωτοθερμία)
• Ραδιοεπισημασμένα νανοσωματίδια για διάγνωση
  Ραδιοεπισημασμένα νανοσωματίδια μπορούν να χρησιμεύσουν σε διαγνωστικές εφαρμογές ή ταυτόχρονα σε θεραπευτικές και διαγνωστικές εφαρμογές (theranostics). Παρουσιάζονται τα ραδιοϊσότοπα που χρησιμοποιούνται στις διάφορες απεικονιστικές εφαρμογές (SPECT, PET), οι μέθοδοι παραγωγής ραδιοεπισημασμένων νανοσωματιδίων και οι πιθανές εφαρμογές των ραδιοεπισημασμένων νανοσωματιδίων σε συνδυαστικές απεικονιστικές μεθόδους (PET/CT, PET/MRI).
• Συγγραφή εργασίας και παρουσίαση της
  Συγγραφή εργασίας και παρουσίαση της πάνω στην σύνθεση, αξιολόγηση και εφαρμογές προηγμένων συστημάτων χορήγησης

2.Φαρμακογονιδιωματική
Εκπαιδευτικοί στόχοι

Το μάθημα αυτό αποσκοπεί στην απόκτηση γνώσεων, δεξιοτήτων και ικανοτήτων που άπτονται του επιπέδου 7 του Ευρωπαϊκού Πλαισίου Προσόντων Δια Bίου Μάθησης.

Με την επιτυχή ολοκλήρωση του μαθήματος, οι φοιτητές θα έχουν:

1. Κατανοήσει την έννοια της φαρμακογονιδιωματικής και τις εξελίξεις της βιοϊατρικής τεχνολογίας και της γενετικής σε σχέση με την ανταπόκριση στην φαρμακευτική αγωγή
2. Κατανοήσει το ρόλο της φαρμακογονιδιωματικής στη σύγχρονη ιατρική πράξη και συγκεκριμένα σε μια σειρά από ιατρικές ειδικότητες, όπως καρδιολογία, ογκολογία, ψυχιατρική, κλπ, καθώς επίσης και των διαφόρων κατηγοριών ασθενών με βάση την ικανότητά τους να μεταβολίζουν τις φαρμακευτικές ουσίες
3. Γνωρίσει έννοιες όπως πληθυσμιακή φαρμακογονιδιωματική αλλά και χρήση βιοπληροφορικών εργαλείων για τη μετάφραση της γενετικής πληροφορίας σε μια κλινικά κατανοητή μορφή

Περιεχόμενο μαθήματος

• Εφαρμογή προχωρημένων συστημάτων χορήγησης για εξατομικευμένη διάγνωση και θεραπεία
• Μέθοδοι παραγωγής προχωρημένων συστημάτων χορήγησης θεραπευτικών και διαγνωστικών (απεικονιστικών) ουσιών, μέθοδοι in vitro και in vivo αξιολόγησης προχωρημένων συστημάτων χορήγησης θεραπευτικών και διαγνωστικών (απεικονιστικών) ουσιών
• Φαρμακογονιδιωματική και τις εξελίξεις της βιοϊατρικής τεχνολογίας και της γενετικής σε σχέση με την ανταπόκριση στην φαρμακευτική αγωγή
• Φαρμακογονιδιωματική στη σύγχρονη ιατρική πράξη και συγκεκριμένα σε μια σειρά από ιατρικές ειδικότητες, όπως καρδιολογία, ογκολογία, ψυχιατρική, κλπ, καθώς επίσης και των διαφόρων κατηγοριών ασθενών με βάση την ικανότητά τους να μεταβολίζουν τις φαρμακευτικές ουσίες
• Έννοιες όπως πληθυσμιακή φαρμακογονιδιωματική
• Χρήση βιοπληροφορικών εργαλείων για τη μετάφραση της γενετικής πληροφορίας σε μια κλινικά κατανοητή μορφή